ادله اثبات دعوی، در فرآیند دادرسی نقش اساسی دارد. روند صحیح و قانونی اثبات، از خصوصیات دادرسی عادلانه می باشد. یکی از راه های قانونی جهت اثبات دعوا ،اماره قضایی است. که به دلیل پیشرفت علوم، جایگاه و اعتبار خاصی در میان سایر ادله اثبات دعوی دارد، و با دلایل شرعی مورد تایید شارع قرار گرفته است. اماره قضایی که ریشه ی اروپایی دارد دلیل غیر مستقیم است زیرا قاضی براساس امر معلوم، امر مجهول را کشف می ...

از جمله آیاتی که آراء و نظرهای گوناگونی نزد مفسران درباره آن ارائه شده است، آیات ابتدایی سوره إسراء پیرامون دو فساد بنی‌إسرائیل در زمین است. درباره اینکه دو فساد بنی‌إسرائیل چه بوده یا چه خواهد بود و اینکه چه کسانی مصادیق این دو وعده الهی هستند و چه کسانی نابودکننده این فساد در هر مرتبه می‌باشند، دیدگاه‌های متفاوت و فراوانی مشاهده می‌گردد. این مقاله در ابتدا تفاسیر و مصادیق مختلف در ذیل این آیا...

در پی ایراد شرعی شورای نگهبان، عنوان فقهی «تعزیر منصوص شرعی» وارد نظام حقوق کیفری ایران شد. و اعمال بسیاری از نهادهای تاسیسی که جنبه ارفاق‌آمیز دارد مانند تعویق صدور حکم وتعلیق اجرای مجازات و مرور زمان متوقف بر این شده است که از مصادیق تعزیرات منصوص نباشد. این در حالی است که قانونگذار هیچ تعریفی از تعزیر منصوص شرعی بعمل نیاورده است و درواقع تشخیص مصادیق قانونی آن را به دادرس سپرده است و همین مو...

«ماهیّت» و وجود به عنوان دو مفهوم اساسی در جای جای متون فلسفة اسلامی به صورت متقابل، به کار می روند. در مقالة حاضر کوشیده ایم تا از دیدگاهی تحلیلی و با تأکید بر آراء ابن سینا، پاره ای از احکام ماهیّت را بررسی کنیم. دربارة ماهیّت، سه گونه حکم می توان داشت: یکی از آنها به صورت حمل اوّلی ذاتی است، و دو دیگر از نوع حمل شایع صناعی. در نخستین حکم، به بیان و تعریف مفهوم « ماهیّت » و اینکه از لفظ «ماهیّت» چه...

یکی از مسائل پیچیده در ادله اثبات دعوی در حقوق اسلامی و حقوق موضوعه مسأله تعارض اصل و ظاهر است و این پیچیدگی، علت های مختلفی دارد یکی از علت های آن وجود اختلاف در مصادیق تقدم اصل بر ظاهر یا ظاهر بر اصل است. ظاهر اگر از ادله مشهور شرعیه وامارات منصوب از سوی شارع باشد مانندخبر واحد ،شهادت، اقرار ، وامثال آن در تقدم این نوع ظاهر بر اصل تردیدی وجود ندارد. اما اگر ظاهر مستفاد از قرائن ، عرف وعادت ، ...

تعاون در اصطلاح عرفا ایثار است.وتعاون وهمکاری ،از اصول اخلاقی مهم اسلام است.وخداوند در قرآن می فرماید: «تعاونوا علی البر و التقوی و لا تعانوا علی الاثم و العدوان »«معنی آیه واضح است و این دستور اساس سنت و رویه اسلامی است وخداوند در کلام خود بر» را به ایمان و احسان در عبادات و معاملات تعبیر فرموده است. «تقوی» عبارت است مراقبت امر و نهی خداست و بنابراین برگشت معنی تعاون بر«بر وتقوی» به اجتماع ا...

آنچه در این رساله با عنوان تقابل راستی و دروغ در شاهنامه، مـــــورد پژوهش قرار می گیرد؛ بررسی ریشه ای نبردهایی است که حماسه جاودان فردوسی را رقم می زند. در ظاهر، شاهنامه تقابلی است میان ایرانیان و تمامی کسانی که چشم طمع به خاک پاک ایران دوخته اند؛ امّا مراد حقیقی حماسه سرای طوس، بیان تقابلی است که در رویکردهای فکری و اخلاقی و عملی این دو گروه می توان یافت. تقابلی که گاه نبردهای جانفرسا و طولانی ...

با تحقیق در متون فقهی از قدما تا متأخران فقیهان امامیه به این نتیجه می‌رسیم که فقها در تعریف انفال صرفاً به ذکر برخی از مصادیق آن بسنده کرده‌اند. اشکال این نحوۀ تعریف آن است که در دورۀ معاصر و با پیدایش مصادیق نوپدید، تعریف‌های مذکور کارایی ندارند و ضرورت ذکر ضابطه برای انفال و تعریف ناظر به ملاک برای شناسایی مصادیق جدید کاملاً محسوس است. بر این اساس در مقالۀ حاضر نگارندگان به بیان تعریف انفال (ب...

یکی از آیات مهمّ قرآن که اشاره به مقام والای انسان دارد، آیه امانت می باشد که از متشابهات قرآن است. تاکنون برای تفسیر واژه «امانت» در این آیه، مصداق های متفاوت و زیادی بیان شده است که ابهام آیه را بیشتر می کند. این نوشتار برای تفسیر امانت در آیه مذکور با تحلیل تفاسیر، روایات، سایر آیات مربوط به امانت و شواهد موجود در آیه 73 سوره احزاب، بسیاری از مصادیق مذکور را رَد می کند؛ زیرا این امانت، امری مر...